تفکر مهارتی فطری و منحصر به فرد در انسان است. کاربست تفکر به ویژه در آغاز هزاره سوم که شرایط پیچیدهای در حوزههای تحصیل دانش، انجام کار و اداره زندگی رقم خورده، ضرورت بیشتری پیدا کرده است. بدینسان، از آموزش تفکر به عنوان پارادایمی یاد میشود که بر آموزش و پرورش رسمی و غیر رسمی جهان حاکمیت خواهد یافت.
در این کتاب مؤلف کوشیده است تا ضمن بیان سوابق تربیت فکری کودکان و نوجوانان در ایران، اسلام و جهان، رابطه تفکر با زبان را به عنوان اساسیترین ویژگی انسان تبیین کند و روشهای پرورش تفکر در جریان فعالیتهای آموزش و پرورش رسمی و غیر رسمی را ارائه دهد.
Volume : 3.0 M Byte
Notice: This file is usable only on SAMT bookreader application
تعداد صفحات نسخه دیجیتال : 252
مقدمه
فصل اول: کلیات
اهداف فصل اول
تربیت فکری کودکان و نوجوانان در ایران باستان
تربیت فکری کودکان و نوجوانان در اسلام
ماهیت و جایگاه تفکر در قرآن
ارزش فکر در قرآن
خلاصه فصل اول
پرسش
تمرین
فصل دوم: تفکر و زبان
اهداف فصل دوم
مفهوم شناسی تفکر
مفهوم زبان
منشأ الهی زبان
نقش های زبان
نقش تعاملی (ارتباطی)
نقش انتقالی (القایی)
رابطه تفکر و زبان
زبان به عنوان مبنای تفکر
تفکر به عنوان مبنای زبان
رابطه هم زمان تفکر و زبان
رشد کودک و تحولات زبانی
مطالعات رشد کودک در روان شناسی
نظریه رشد ذهنی ژان پیاژه
نظریه رشد ذهنی جروم برونر
نظریه رشد اجتماعی فرهنگی لئو ویگوتسکی
مطالعات رشد کودک در زبان شناسی
رشد کودک از دیدگاه زبان شناختی
مرحله تک واژه ای
مرحله دوواژه ای
مرحله چندواژه ای
دیدگاه اسلام
فطری بودن زبان
فطری بودن تفکر
اکتسابی بودن مهارت های زبانی
زبان و ادراک کودکان
خلاصه فصل دوم
پرسش
تمرین
فصل سوم: انواع تفکر
اهداف فصل سوم
تفکر نظری وعملی
تفکر منطقی
استدلال استقرایی
استدلال تمثیل
استدلال قیاس
تفکر انتقادی
ویژگی های ذهن نقاد
مهارت های شناختی در تفکر انتقادی
تفکر خلاق
مفهوم خلاقیت
ویژگی های فرد خلاق
عوامل مؤثر در خلاقیت
هوش
خانواده
انگیزه و هیجان
آموزش خلاقیت
تخیل
تفکّر جانبی
تفاوت ها میان تفکر عمودی و تفکر جانبی
منطق تفکر جانبی
تفاوت ها میان تفکرخلاق و تفکرجانبی
تفکر علمی
ویژگی های تفکرعلمی
خلاصه فصل سوم
پرسش
تمرین
فصل چهارم: روش های پرورش تفکر در کودکان و نوجوانان
اهداف فصل چهارم
بازی
دیدگاه های روان شناختی بازی
دیدگاه های جسمی
دیدگاه های ذهنی
بازی همگام با آهنگ رشد کودک و نوجوان
دو سال اول زندگی
سال های پیش از دبستان: 2 تا 5 سالگی
بازی در اواخر دوران کودکی
بازی در دوران نوجوانی
بازی و بحران هویت دوران نوجوانی
بازی به مثابه تفریح در دوره نوجوانی
انواع بازی های فکری
باز ی های ساختنی تغییرپذیر
بازی های ساختنی باساختار
بازی های خرده نمادین و کلان نمادین
بازی های زبانی
پرسش و پاسخ
ویژگی های پرسش خوب
انواع پرسش ها
روش های پروراندن پرسش
روش های پاسخ دادن به پرسش ها
آداب پرسش و پاسخ
ادبیات کودکان و نوجوانان
داستان
داستان و پرورش تفکر
انواع داستان
داستان و واقعیت
انتخاب قالب داستان برای کودکان و نوجوانان
داستان کوتاه
داستانک
تأثیرات روانی و تربیتی داستان
پرسش و تحریک فکر در داستان
سایر عوامل تحریک فکر در داستان
ویژگی های داستان در قرآن
تفاوت داستان های قرآن با سایر داستان ها
خلاصه فصل چهارم
پرسش
تمرین
فصل پنجم: فلسفه برای کودکان، رویکردی در آموزش تفکر
اهداف فصل پنجم
آغاز شکل گیری ایده فلسفه برای کودکان
سوابق در حوزه فلسفه
سوابق در حوزه روان شناسی
رویکردها در فلسفه برای کودکان
1. رویکرد انتقادی
2. رویکرد انتقالی (القایی)
3. رویکرد تولیدی
ابعاد رشد در فلسفه برای کودکان
رشد فردی
رشد اجتماعی
رشد عاطفی و اخلاقی
رشد شناختی
فلسفه برای کودکان و نظریه رشد ذهنی پیاژه
سن کودک در نزد پیاژه و لیپمن
مقایسه نظرات پیاژه و لیپمن
1. نظرات پیاژه
2. نظرات لیپمن
شباهت ها و تفاوت ها در نظرات لیپمن و پیاژه
امکان فعالیت فلسفی کودکان از دیدگاه شناختی
توانایی فلسفی کودکان
فلسفه برای کودکان و یادگیری
نقش زبان در فلسفه برای کودکان
تفکر در فلسفه برای کودکان
انواع تفکر در فلسفه برای کودکان
1. تفکر آفرینشی (خلاق)
2. تفکر انتقادی
3. تفکر مراقبتی (مسئولانه)
دستاوردهای تفکر در فلسفه برای کودکان
1. تفکر ترکیبی
2. فراشناخت
3. حل مسئله
فرایند یادگیری در فلسفه برای کودکان
مهارت های یادگیری در فلسفه برای کودکان
مهارت خواندن
مهارت گوش دادن
مهارت سخن گفتن
مهارت پرسیدن
مهارت گفت وگو
مهارت سکوت کردن
مشکلات یادگیری در فلسفه برای کودکان
اختلال در خواندن
اختلال در شنیدن
اختلال در گوش دادن
اختلال در سخن گفتن
اختلالات در سکوت
آموزش فلسفه برای کودکان
عناصر، عوامل و راهبردهای آموزش در فلسفه برای کودکان
1. هدف کلی
2. هدف های جزئی
3. محتوای آموزش در فلسفه برای کودکان
4. روش
5. راهبردهای آموزشی
6. کودکان
7. مربی
8. اجتماع پژوهشی
طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه درسی فلسفه برای کودکان
1. طراحی آموزشی
2. اجرای آموزش
3. ارزشیابی آموزش
خلاصه فصل پنجم
پرسش
تمرین
منابع