این کتاب به شرح و ارزیابی اندیشه تامس کوهن (1922 1996)، فیزیکدان و فیلسوفِ علم امریکایی، اختصاص دارد.
او که در فلسفه علمِ معاصر و شاخه های مرتبط با آن نقشی بی بدیل داشت، در آثار خود روش تاریخی را جایگزین روش تحلیلی و منطقی کرد و با رویکردی جامعهشناختی و کلگرایانه به تاریخ علم پرداخت.
با اینکه در آثار او مبانی تجربه گرایی و پوزیتیویسم نقد شده است، اما او در گذر از پوزیتیویسم به هیچ وجه قصد نداشت از عقلگرایی یا متافیزیک دفاع کند. بیشتر نقدهای او در راستای تضعیف عقلانیتِ علم و رئالیسم است و در آثارِ او علوم تجربی نیز گرفتار نسبیت معرفتی می شوند.
Volume : 4.4 M Byte
Notice: This file is usable only on SAMT bookreader application
تعداد صفحات نسخه دیجیتال : 440
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: رویکرد تاریخی
تجربه شخصی کوهن
نگاه تاریخی به فیزیک ارسطویی
پیشینه رویکرد تاریخی
نقد تلقی انباشتی
لزوم تعامل تاریخ درونی و بیرونی
چالش های رویکرد تاریخی
جایگزینی علت به جای دلیل
تاریخ نظری
فصل دوم: کل گرایی و اصالت جامعه
کل گرایی در آثار کوهن
تمسک به روان شناسی گشتالت
بازبینی در کل گرایی افراطی
جمع بندی
فصل سوم: پارادایم
پارادایم و چیستی علم
جایگاه پارادایم در علوم طبیعی
ابهام در مفهوم پارادایم
واکنش کوهن
پارادایم به عنوان چارچوب حوزه تخصصی
پارادایم به عنوان الگو
اشکال دور
پارادایم پس از کوهن
جمع بندی
فصل چهارم: علم عادی
مسائل علم عادی
فروکاستن فعالیت علمی به حل معما
قواعد حل معما
تأثیر ویتگنشتاین
دلایل تقدم پارادایم
نقش پارادایم در پیشرفت علم عادی
جایگاه فناوری در علم عادی
نسبت علم عادی با هنر
جمع بندی
فصل پنجم: بحران و انقلاب
نقش نوآوری ها در بروز بحران
نقش اعوجاج ها در بروز بحران
نقش آزمایش های فکری
نشانه های بحران
پیدایش پارادایم جدید
ماهیت انقلاب علمی
ضرورت انقلاب
نامرئی بودن انقلاب ها
انقلاب و پیشرفت
پیشرفت و تطور
جمع بندی
فصل ششم: نقد کوهن بر تجربه گرایی
نقد اسطوره علوم بیکنی
علل رشد تجربه گرایی
نقد اثبات گرایی
نفی جدایی دانش از ارزش
نیاز به متافیزیک
نفی تمایز تحلیلی ترکیبی
نفی تمایز بین سیاق کشف و سیاق توجیه
تعین ناپذیری
جایگاه اکتشاف
نقد داده تجربی
نقد کمیت گرایی
ماهیت علوم اجتماعی
کوهن و پوزیتیویسم
کوهن و کارنپ
نقد کوهن بر پوپر
دفاع فایرابند از پوپر
جمع بندی
فصل هفتم: قیاس ناپذیری
مقدمه
قیاس ناپذیری در برابر تحویل گرایی
گستره قیاس ناپذیری
مبانی قیاس ناپذیری
قیاس ناپذیری و ترجمه ناپذیری
قیاس ناپذیری و کل گرایی
مشکل نسبی گرایی
مشکل ناسازگاری درونی
نقدهای تاریخی
نقد برون گرایان بر انگاره قیاس ناپذیری
پاسخ کوهن
قیاس ناپذیری و رئالیسم
جمع بندی
فصل هشتم: کوهن و رئالیسم
از تکثر پارادایم ها تا تکثر جهان ها
تفسیری رئالیستی از فلسفه کوهن
تفسیری ضد رئالیستی از کوهن
نظریه صدق تامس کوهن
نقد کوهن بر نظریه مطابقت
ابهام در موضع نهایی کوهن
از نام گرایی تا ضد رئالیسم
از نام گرایی تا ایمان گرایی
جمع بندی
فصل نهم: کوهن دوم
محرک های حسی مشترک
امکان فهم و مقایسه
نقد کواین
نفی نسبی گرایی
معیارهای عقلانیت علم
قیاس ناپذیری موضعی
کل گرایی موضعی
ذات گرایی
علّیت ارسطویی
آخرین نمونه
جمع بندی
فصل دهم: میراث کوهن
فهرست منابع
98910****8145
بعضی از علم ورزان محدوده فلسفه را بزرگتر از حد معمول گنجایش علم می بینند.دیدگاه نویسنده کتاب این طور که بنظر میرسد بر نه خالی بودن و نه پر بودن این ظرف است که با سیر در تاریخ کم کم پیمانه ها بر آن افزوده اند ولی صورت واقعی خود را ازدست نداده است.
1400-2-8 22:36:26
پاسخ